Kiểm sát viên Phòng 9 tham gia xem xét, thẩm định tại chỗ đối với khu đất tranh chấp trong vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất tại thôn Đồng Tâm, xã An Thịnh, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái (ngày 19/7/2023)
Trong thời gian gần đây, số lượng án dân sự liên quan đến đất đai tại địa bàn tỉnh Yên Bái không ngừng tăng và việc tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ trong các vụ án về tranh chấp đất đai được Tòa án nhân dân cùng cấp thực hiện thường xuyên.
Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, Viện kiểm sát không phải là thành phần bắt buộc tham gia xem xét thẩm định tại chỗ. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều vụ án do Tòa án xem xét thẩm định tại chỗ khi xác định hiện trạng đất, xác định loại đất, tài sản trên đất có thể hiện trên biên bản nhưng khi Viện kiểm sát nghiên cứu hồ sơ rất khó hình dung thực tế mảnh đất đang có tranh chấp như thế nào, nguồn gốc đất…, dẫn đến việc đại diện Viện kiểm sát tham gia xét xử sẽ có quan điểm giải quyết vụ án không đảm bảo tính chính xác. Mặt khác, thực tiễn có trường hợp khi các cơ quan chức năng tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ mới thấy có tài sản trên đất, phát sinh hộ giáp ranh, các đương sự đã chỉ sai về ranh giới đất…dẫn đến quyền và nghĩa vụ của đương sự bị ảnh hưởng, dẫn đến có một số vụ án dân sự, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan yêu cầu xem xét, thẩm định lại đến lần thứ 2… làm vụ án bị kéo dài thời hạn chuẩn bị xét xử. Do đó việc Kiểm sát viên cùng tham gia xem xét thẩm định tại chỗ với Tòa án cùng cấp sẽ có nhận định chính xác, thống nhất về hiện trạng, nguồn gốc, quá trình sử dụng mảnh đất tranh chấp, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho các đương sự.
Để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp và hiệu quả công tác xem xét thẩm định tại chỗ, VKSND tỉnh cũng đã luôn chủ động phân công Kiểm sát viên tham gia xem xét thẩm định tại chỗ các vụ án tranh chấp liên quan đến đất đai và tài sản trên đất nhằm đảm bảo việc thu thập tài liệu, chứng cứ khách quan, toàn diện làm cơ sở cho việc giải quyết vụ án.
Tại các buổi xem xét thẩm định, các Kiểm sát viên đã chủ động trao đổi với Thẩm phán về kế hoạch xem xét thẩm định và thành phần Hội đồng xem xét thẩm định tại chổ để đảm bảo khách quan, an toàn và đúng quy định của pháp luật. Cùng với đó, khi tham gia thẩm định tại chỗ ngoài việc trực tiếp chứng kiến Thẩm phán tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ thông qua cơ quan chức năng đo đạc, Kiểm sát viên còn được nghe các đương sự trực tiếp trình bày về nguồn gốc, hiện trạng sử dụng đất. Qua đó giúp cho Kiểm sát viên xác định được nguồn gốc thửa đất tranh chấp, vị trí, diện tích, tài sản trên đất… làm cơ sở cho việc giải quyết vụ án đúng quy định của pháp luật.
Vũ Hùng, Phòng 9 VKS tỉnh