Thực hiện Quy chế phối hợp của Viện kiểm sát nhân dân- Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái về việc phối hợp trong công tác giải quyết và kiểm sát giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật. Trong thời gian qua, Phòng Kiểm sát giải quyết các vụ việc dân sự, vụ án hành chính và những việc khác theo quy định của pháp luật (Phòng 9), Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái thường xuyên phối hợp với Tòa án tham gia đầy đủ các buổi xem xét và thẩm định tại chỗ trong việc giải quyết các vụ án liên quan tranh chấp đất đai.
Kiểm sát viên tham gia xem xét thẩm định tại chỗ diện tích đất tranh chấp trong vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất tại phường Yên Ninh, TP. Yên Bái
Xem xét thẩm định tại chỗ là một trong những biện pháp thu thập tài liệu, chứng cứ do Thẩm phán tiến hành được quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự. Đây là biện pháp thu thập tài liệu, chứng cứ cần thiết và có ý nghĩa quan trọng cho việc giải quyết vụ án dân sự nói chung và vụ án tranh chấp liên quan đến đất đai nói riêng.Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự, Viện kiểm sát không phải là thành phần bắt buộc tham gia xem xét thẩm định tại chỗ. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều vụ án do Tòa án xem xét thẩm định tại chỗ khi xác định hiện trạng đất, xác định loại đất, tài sản trên đất có thể hiện trên biên bản nhưng khi Viện kiểm sát nghiên cứu hồ sơ rất khó hình dung thực tế mảnh đất đang có tranh chấp như thế nào, nguồn gốc đất…dẫn đến việc đại diện Viện kiểm sát tham gia xét xử sẽ có quan điểm giải quyết vụ án không đảm bảo tính chính xác.
Thực tiễn có trường hợp khi các cơ quan chức năng tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ mới thấy có tài sản trên đất, phát sinh hộ giáp ranh, các đương sự đã chỉ sai về ranh giới đất làm ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của đương sự. Do đó việc Kiểm sát viên cùng tham gia xem xét thẩm định tại chỗ sẽ có nhận định chính xác, thống nhất về hiện trạng, nguồn gốc, quá trình sử dụng mảnh đất tranh chấp, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho các đương sự.
Phối hợp xem xét thẩm định tại thị trán Yên Thế, huyện Lục Yên
Để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp và hiệu quả công tác xem xét thẩm định tại chỗ, Phòng 9 luôn chủ động phân công Kiểm sát viên tham gia xem xét thẩm định tại chỗ các vụ án tranh chấp liên quan đến đất đai và tài sản trên đất nhằm đảm bảo việc thu thập tài liệu, chứng cứ khách quan, toàn diện làm cơ sở cho việc giải quyết vụ án. Tại các buổi xem xét thẩm định, các Kiểm sát viên đã chủ động trao đổi với Thẩm phán về kế hoạch xem xét thẩm định và thành phần Hội đồng xem xét thẩm định tại chổ để đảm bảo khách quan, an toàn và đúng quy định của pháp luật. Cùng với đó, khi tham gia thẩm định tại chỗ ngoài việc trực tiếp chứng kiến Thẩm phán tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ thông qua cơ quan chức năng đo đạc, Kiểm sát viên còn được nghe các đương sự trực tiếp trình bày về nguồn gốc, hiện trạng sử dụng đất. Qua đó giúp cho Kiểm sát viên xác định được nguồn gốc thửa đất tranh chấp, vị trí, diện tích, tài sản trên đất… làm cơ sở cho việc giải quyết vụ án đúng quy định của pháp luật.
Việc phối hợp tham gia xem xét thẩm định tại chỗ với Tòa án giúp cho Kiểm sát viên rút ngắn lại thời gian nghiên cứu hồ sơ, chủ động hơn trong công tác Kiểm sát, giúp Kiểm sát viên kiểm sát hoạt động tố tụng của Tòa án ngay trong quá trình giải quyết vụ án nhằm đảm bảo việc Tòa án xem xét thẩm định tại chỗ đúng với hiện trạng tài sản, đánh giá giải quyết vụ án được toàn diện, khách quan, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự./.
Nguyễn Thủy- Phòng 9