Thông qua một vụ án có thật đã xảy ra tại thị xã Nghĩa Lộ, tác giả xin đưa ra phương án xử lý của cá nhân khi gặp tình huống nguy hiểm để lựa chọn nhằm hạn chế thiệt hại nhất là bảo toàn tính mạng, sức khỏe của bản thân và người thân.
Đối tượng Tân cùng hung khí gây án
Do cần tiền mua ma túy nên Lò Văn Tân trú tại xã Hạnh Sơn, thị xã Nghĩa Lộ đã nảy sinh ý định đi cướp tài sản. Khoảng 18 giờ ngày 31/3/2020, Tân đi xe mô tô mang theo 01 con dao nhọn dài 41 cm đến nghĩa trang bản Nang Phai, xã Phúc Sơn, thị xã Nghĩa Lộ, nơi gần đường tỉnh lộ 174 với ý định đứng đợi ở đó xem thấy ai thì cướp tài sản, Tân dùng 02 khẩu trang để che mặt và che biển số xe.
Ngồi chờ một lúc thì thấy chị Tạ Thị L điều khiển xe mô tô chở theo con trai là Tạ Minh Q, sinh năm 2008, trú tại phường Cầu Thia, thị xã Nghĩa Lộ, đi theo hướng từ Nghĩa Lộ lên huyện Trạm Tấu, trên người chị L có đeo một túi sách màu đen. Tân điểu khiển xe mô tô chặn xe của chị L, rồi cầm con dao đe dọa và yêu cầu chị L đưa hết tiền cho mình, chị L giữ túi, không đưa nên Tân dùng dao cắt dây túi xách đoạn ngang phần cổ của chị L để cướp túi, lúc này Chị L dùng hai tay ôm giữ túi sách bên trong có 1.200.000 đồng và nhiều giấy tờ cá nhân, thì bị Tân đe dọa nếu không buông túi sẽ chém, chị L vẫn giữ chặt túi sách nên Tân dùng dao chém vào mũ bảo hiểm và chém tiếp 01 nhát trúng vào cổ tay của chị L sau đó cướp túi tiền lên xe bỏ chạy. Hậu quả chị L bị tổn hại 27%. Sức khỏe gây cố tật bàn tay trái, chi phí điều trị và các thiệt hại khác hết hơn 69 triệu đồng.
Qua vụ án trên ta thấy rằng nạn nhân đã chọn giải pháp sai lầm khi gặp cướp là quyết tâm bảo vệ 1.200.000 đồng mà chị L bị đối tượng dùng hung khí tấn công làm tổn thương cơ thể, tổn hại 27% sức khỏe và chi phí chữa trị hết hơn 69 triệu đồng nhưng vẫn không bảo vệ được số tiền nêu trên.
Nạn nhân L tại hiện trường nơi xảy ra vụ án
Đây là tình huống xảy ra trên đoạn đường miền núi, vắng vẻ nạn nhân là phụ nữ, trên xe lại có một trẻ em nên nạn nhân dễ có tâm lý hoang mang, lo sợ vì vậy khó có thể đưa ra giải pháp thông minh. Tuy nhiên nếu bình tĩnh thì nạn nhân có thể đưa ra các giải pháp sau đây:
Một là: Không thể hiện hành động chống đối mà thực hiện theo yêu cầu của đối tượng là đưa số tiền 1.200.000 đồng, không đưa các giấy tờ (Chứng minh nhân dân, thẻ ngân hàng..) vì mục đích của đối tượng là tiền hoặc tài sản có giá trị. Nhưng động tác càng chậm, càng kéo dài thời gian càng tốt để quan sát các đặc điểm nhận dạng của đối tượng như dáng người; kiểu tóc; quần áo; giọng nói, đặc điểm phương tiện mà đối tượng sử dụng… để phục vụ công tác điều tra phá án đồng thời hy vọng trong thời gian đó có người khác đi qua để được trợ giúp. Đây là phương án tối ưu, tuy phải bỏ lợi ích nhỏ (1.200.000 đồng) nhưng bảo toàn được tính mạng, sức khỏe của bản thân nạn nhân và người thân.
Hai là: Vẫn thực hiện việc trao tài sản nhưng không đưa cho đối tượng mà vứt xuống đất hoặc giả vờ đánh xuống dưới chân đối tượng, vì theo phản xạ đối tượng sẽ cúi xuống nhặt, nên sẽ sơ hở để nạn nhân có cơ hội tấn công lại đối tượng nhưng cần xem xét tương quan lực lượng, như lượng sức giữa đối tượng và nạn nhân, sau đó có thể sử dụng những vật có sẵn như mũ bảo hiểm hoặc công cụ khác (nếu có) để tấn công, hô hoán mọi người đến trợ giúp.
Đỗ Thái Trung – VKS Nghĩa Lộ