Để hiểu rõ bản chất của vấn đề, chúng tôi xin đưa ra quan điểm của mình để  trao đổi và cùng các đồng nghiệp thống nhất nhận thức chung     

Quan điểm thứ nhất: Khi tuyên phạt bị cáo tù có thời hạn, thì phải áp dụng và ghi Điều 33 BLHS trong bản án, vì Điều 33 BLHS quy định về loại hình phạt tù có thời hạn nên nhất thiết phải ghi Điều 33 trong bản án, việc áp dụng đó cũng tương tự như áp dụng Điều 60 BLHS khi Tòa án cho bị cáo được hưởng án treo.

Quan điểm thứ hai: không cần phải áp dụng Điều 33 BLHS vì Điều 33 BLHS khác với Điều 60 BLHS ở chỗ Điều 33 quy định về tù có thời hạn, còn điều 60 quy định về điều kiện được miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện.

Chúng tôi không đồng ý với điểm thứ nhất vì quan điểm này đã nhầm lẫn giữa khái niệm tù có thời hạn với quy định về điều kiện để được miễn việc chấp hành hình phạt tù đó, vì Điều 33 quy định cụ thể về một trong bảy loại hình phạt chính quy định tại Khoản 1 Điều 28 BLHS. Còn Điều 60 quy định về điều kiện để được miễn việc chấp hành hình phạt tù đó, có nghĩa là khi bị cáo bị tuyên hình phạt tù có thời hạn ( từ 3 năm tù trở xuống) mà thấy bị cáo đó có các tình tiết thỏa mãn các  quy định tại Điều 60 như: Phạm tội lần đầu, thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ…thì Tòa án không buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt tù trong trại giam mà được ở cơ quan, nơi cư trú… và bị chính quyền địa phương, cơ quan… giám sát, nếu trong thời gian thử thách bị án phạm tội mới thì việc miễn chấp hành đó không còn nữa và phải chấp hành toàn bộ hình phạt tù trong trại giam. Một khung hình phạt tù có thời hạn đã được quy định trong từng điều luật cụ thể (phần các tội phạm), còn điều kiện để được hưởng án treo không quy định và cũng không thể quy định trong từng điều luật được. Vì vậy, khi tuyên hình phạt tù có thời hạn phải áp dụng và ghi Điều 33 BLHS trong bản án là không cần thiết, còn nếu cho hưởng án treo thì bắt buộc phải áp dụng và ghi Điều 60 BLHS.         

Hai bị cáo là phụ nữ trong vụ án cưỡng đoạt tài sản vì phạm tội do lạc hậu

và có nhiều tình tiết giảm nhẹ khác nên được HĐXX cho hưởng án treo

Trên thực tiễn ở tỉnh Yên Bái thông qua các phiên tòa rút kinh nghiệm chúng tôi thấy có một số huyện Thẩm phán áp dụng và ghi Điều 33 BLHS trong bản án, còn một số huyện và cấp tỉnh lại không áp dụng, nhưng Viện kiểm sát cấp trên và Tòa án cấp trên không có văn bản hướng dẫn. Tuy đây cũng không phải là vấn đề quá lớn, song thiết nghĩ việc hiểu và áp dụng pháp luật cần có sự thống nhất. Với suy nghĩ và cách hiểu như đã nêu trên chúng tôi đồng ý với quan điểm thứ hai. Xin nêu nên để bạn đọc và các đồng nghiệp cùng trao đổi, bàn luận.

Đỗ Thái Trung, VKS Trạm Tấu