Hiện Trại đang quản lý, giam giữ hơn 2.590 phạm nhân, đặc thù của Trại giam giữ những phạm nhân có mức án cao, những phần tử cộm cán ngoài xã hội, trong đó hơn 50 phạm nhân mức án tù chung thân. Phạm nhân mang án tù trên dưới 20 năm thường là phạm tội án ma túy hoặc giết người, có nhiều tiền án, tiền sự, chiếm tỷ lệ cao. Nhiều phạm nhân chuyển đến là dân tộc thiểu số, chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía bắc như: Lào Cai, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên…Nhiều phạm nhân trình độ dân trí thấp, không biết đọc, không biết viết chữ phổ thông, sống bằng nghề truyền thống là làm nương rẫy, du canh du cư. Với vị trí địa lý Trại nhiều đồi núi, che khuất tầm kiểm soát nên không ít phạm nhân án cao có tư tưởng, âm mưu chống đối, lôi kéo, trốn trại, đòi yêu sách…bên cạnh đó nhiều phạm nhân mới nhập trại thường gầy yếu, mắc bệnh như: Lao phổi; viêm gan B, C; nhiễm HIV…có những trường hợp chuyển giai đoạn AIDS.

Thực hiện Luật thi hành án hình sự với tinh thần trách nhiệm, Trại giam Hồng Ca thường xuyên tổ chức học tập giáo dục công dân cho phạm nhân (do cán bộ giáo dục trực tiếp truyền đạt) học tập đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quán triệt việc thực hiện nội quy trại giam, phổ biến 4 tiêu chuẩn thi đua chấp hành án, quy định rõ những điều phạm nhân phải làm, được làm và không được làm. Phân công mỗi cán bộ quản giáo, cán bộ nghiệp vụ hàng tuần tổ chức tuyên truyền các nội dung học tập qua hệ thống truyền thanh vào các buổi từ thứ hai đến thứ năm và ngày thứ 7 hàng tuần tới từng buồng phạm nhân. Thường xuyên phối hợp với Phòng giáo dục và đào tạo huyện Trấn Yên tổ chức lớp dạy văn hóa và duy trì 1 lớp học xóa mù cho một số phạm nhân tại trại, cuối khóa cấp chứng chỉ. Trại tổ chức lồng ghép phong trào thi đua vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ và các hoạt động thể thao được tiến hành vào các ngày lễ, tết, nhân dịp sơ kết, tổng kết có cơ cấu giải thưởng như: bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn, cờ tướng, kéo co…tạo không khí cho phạm nhân phấn khởi, yên tâm cải tạo. Lập nhiều hồ sơ đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù (CHHPT) cho phạm nhân đã tích cực học tập, rèn luyện, cải tạo tốt vào các dịp lễ lớn, xử lý kỷ luật phạm nhân vi phạm nội quy trại để giáo dục chung. Giám thị quyết định khen thưởng cho cá nhân bằng vật chất từ 150.000đ đến 200.000đ, biểu dương toàn trại, cá nhân, tập thể có thái độ cải tạo tốt. Hàng năm tổ chức Hội nghị gia đình phạm nhân được các đại biểu đồng tình ủng hộ, bày tỏ chia sẻ về tinh thần khắc phục khó khăn của Trại. Từ đó tạo sức lan tỏa và thu hút đông đảo phạm nhân hăng hái tham gia các hoạt động, tích cực lao động, rèn luyện, yên tâm cải tạo giúp họ bớt tự ti, mặc cảm tội lỗi và tin vào tương lai cuộc sống để được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước trong những dịp lễ 30/4; Quốc khánh 2/9 và tết Nguyên Đán sớm trở về với gia đình, cộng đồng.

Công tác hướng nghiệp cho phạm nhân tại trại giam Hồng Ca

Ban giám thị Trại giam Hồng Ca cho biết: Nhiều phạm nhân thấy thời gian trở về với gia đình, xã hội còn quá dài, vì mức án quá cao, nảy sinh tư tưởng bất cần. Bên cạnh đó một số gia đình, người nhà phạm nhân đến thăm nuôi không những không kết hợp với Trại động viên giáo dục thân nhân chấp hành tốt nội quy trại giam, phấn đấu tu dưỡng rèn luyện đạo đức trở thành người có ích cho xã hội mà còn lợi dụng vào việc thăm nuôi đưa vật cấm vào túi quà để phạm nhân đưa vào trại sử dụng trái quy định của pháp luật…Hiểu rõ tâm lý của phạm nhân, Ban giám thị cùng CBCS trại giam vận dụng nhiều hình thức kiểm tra, quản lý, động viên, cảm hóa; đồng thời kiên quyết ngăn chặn, xử lý kịp thời phạm nhân vi phạm. Vì vậy không có phạm nhân phạm tội mới, trốn trại. 

Buổi học tập đường lối chính sách của Đảng,

 pháp luật của Nhà nước do cán bộ Trại trực tiếp giảng dạy

Những năm qua với tinh thần trách nhiệm cao của Ðảng ủy, Ban Giám thị và sự nỗ lực của CBCS, Trại luôn thấm nhuần chủ nghĩa nhân đạo cách mạng thể hiện trong các chính sách của Ðảng và Nhà nước ta đối với những người phạm tội. Thực hiện đúng Nghị định 117/2011/NĐ-CP ngày 15/12/2011 của Thủ tướng chính phủ về chế độ ăn, ở, mặc, sinh hoạt, chăm sóc y tế, các hoạt động phòng chống bệnh dịch. Đặc biệt điều trị quản lý những đối tượng bị lao phổi; viêm gan B, C; HIV chuyển giai đoạn AIDS. Thực hiện đúng Thông tư 46/TT-BCA ngày 30/6/2011 quy định về việc phạm nhân gặp thân nhân, nhận, gửi thư, nhận tiền, quà và liên lạc điện thoại với thân nhân. Tổ chức học văn hóa, chính trị, vui chơi giải trí… tạo môi trường cải tạo có sức cảm hóa, thuyết phục trong thời gian chấp hành án. Do đặc thù diện tích của Trại ít, điều kiện đất đại, khí hậu khắc nhiệt luôn gặp khó khăn trong việc lựa chọn ngành nghề nhưng Trại vẫn khắc phục, duy trì thực hiện tốt Thông tư 04/2010/TTLT-BTC-BCA-BQP ngày 20/01/2010 mở các lớp kỹ thuật sản xuất vật liệu xây dựng, kỹ thuật khai thác đá, đào tạo nghề mộc, làm mí giả, que kem, dán vàng mã, may gia công, kỹ thuật trồng chè, trồng rau, kỹ thuật chăn nuôi gia súc… kết quả lao động, kiến thức thu được từ việc học nghề và chính bàn tay khéo léo của phạm nhân qua tác phẩm Hồng Ca một tình yêu thể hiện bức tranh “Phù Điêu”; “Hòn non bộ” trước cổng Trại; Khu nhà điều hành của Ban giám thị, nhà giam khu B; sóng lượn mầu xanh của những đồi chè và các công trình phúc lợi khác của Trại.

Kết quả cho thấy Trại giam Hồng Ca không những thực hiện tốt công tác quản lý chấp hành án phạt tù mà còn làm tốt công tác giáo dục nhân phẩm, nhất là tạo điều kiện cho học nghề theo khả năng từng phạm nhân, để khi được hoàn lương họ nhanh chóng hòa nhập với cộng đồng có cuộc sống ổn định, không tái phạm./.

Bài, ảnh: Nguyễn Thị Hải – VKSND tỉnh Yên Bái