Miễn, giảm thi hành án là trường hợp người phải thi hành án có nghĩa vụ nộp một khoản tiền, tài sản để thu nộp ngân sách nhà nước theo bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật nhưng chưa thực hiện hoặc mới thực hiện được một phần mà có đủ các điều kiện do pháp luật quy định nên được Tòa án có thẩm quyền quyết định miễn thi hành toàn bộ hoặc giảm thi hành một phần các khoản thu nộp ngân sách nhà nước. Khoản thu nộp ngân sách nhà nước là các khoản tiền thu được phải nộp vào ngân sách nhà nước gồm: tiền phạt, truy thu tiền, tài sản thu lợi bất chính, án phí, tịch thu sung quỹ nhà nước được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án.
Kiểm sát các quyết định miễn, giảm thi hành án của Viện kiểm sát tỉnh Yên Bái (Phòng 11) là nhiệm vụ được quy định tại Luật Thi hành án dân sự, Nghị định 58/2009/NĐ-CP ngày 13/7/2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự về thủ tục thi hành án dân sự, Nghị định số 125/2013/NĐ-CP ngày 14/10/2013 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 58/NĐ-CP, Thông tư liên tịch số 10/2010/TTLT-BTP-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 25/5/2010 hướng dẫn việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước và Quy chế 255/2013/QĐ-VKSTC-V10 ngày 19/6/2013 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao về việc ban hành Quy chế công tác kiểm sát thi hành án dân sự.
Qua kiểm sát 175 quyết định miễn, giảm nhận thấy:
Một là, về đối tượng xét miễn là người phải thi hành án, đảm bảo theo đúng quy định của Luật thi hành án dân sự.
Hai là, điều kiện xét miễn đảm bảo đúng theo Điều 61 Luật Thi hành án dân sự, Điều 26 Nghị định 58/NĐ-CP và khoản 15 Điều 1 Nghị định 125/NĐ-CP. Đó là: người phải thi hành án dân sự không có tài sản để thi hành án tại thời điểm xác minh hoặc có tài sản nhưng giá trị nhỏ, không đủ hoặc chỉ đủ chi phí thi hành án, tài sản mà theo quy định của pháp luật không được xử lý để thi hành án hoặc tài sản không bán được, không có thu nhập hoặc mức thu nhập thấp, chỉ đảm bảo cuộc sống tối thiểu của bản thân họ và gia đình. Không có trường hợp nào thuộc đối tượng người phải thi hành án lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn kéo dài do thiên tai, hỏa hoạn hoặc người phải thi hành án lập công lớn.
Ba là, về thẩm quyền xét miễn, giảm thuộc Tòa án nhân dân cấp huyện, thị xã, thành phố theo đúng quy định tại Điều 63 Luật Thi hành án dân sự.
Bốn là, về thủ tục lập hồ sơ xét miễn, giảm theo đúng quy định tại Điều 62 Luật Thi hành án dân sự và Điều 6 Thông tư liên tịch số 10/TTLT.
Năm là, về nội dung quyết định miễn, giảm thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, cơ quan Tòa án nhân dân cấp huyện còn gửi quyết định miễn, giảm cho Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái chậm 4 ngày (gồm 11 quyết định), vi phạm khoản 4 Điều 63 Luật Thi hành án dân sự.
Do Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái tích cực kiểm sát chặt chẽ các quyết định miễn, giảm thi hành án của Tòa án nhân dân cấp huyện, kịp thời rút kinh nghiệm đối với những sai sót của Tòa án nhân dân cấp huyện nên việc xét miễn, giảm thi hành án ngày càng nề nếp, đúng quy định của pháp luật.
Nguyễn Anh Thúy (P11) – VKSND tỉnh
