VKS Văn Yên: 60 năm xây dựng và phát triển khép lại một chặng đường – mở ra hướng đi mới với VKS khu vực

Ngày 01/3/1965, VKSND huyện Văn Yên được thành lập theo Quyết định số: 177/CP ngày 16 tháng 12 năm 1964 của Hội đồng Chính phủ. Về vị trí địa lý, huyện Văn Yên phía Bắc giáp huyện Văn Bàn và huyện Bảo Yên của tỉnh Lào Cai, phía Nam giáp huyện Trấn Yên, phía Đông giáp huyện Yên Bình và huyện Lục Yên, phía Tây giáp huyện Văn Chấn và huyện Mù Cang Chải, tổng diện tích đất tự nhiên của huyện là 1.391,54 Km². Năm 2024 huyện có khoảng 134.304 người với 12 dân tộc anh em sống rải rác đan xen nhau trong đó dân tộc kinh chiếm trên 50% với 24 xã và 1 thị trấn. Cùng với việc thành lập huyện mới các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan pháp luật cũng được thành lập trong đó có VKSND huyện Văn Yên với tổng biên chế là 03 người, Viện trưởng đầu tiên là ông Đỗ Văm Tám với hai cán bộ mới được tuyển dụng vào ngành là ông Vũ Gia Nhị và ông Nguyễn Văn Đường. Trụ sở khi mới thành lập được đặt tại khu sơ tán là xã Ngòi A, do giai đoạn này chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ rất ác liệt, sau này Viện kiểm sát huyện còn phải sơ tán đến ở tại các xã khác như xã Yên Thải, xã Đông Cuông, cuối cùng chuyển về xã Mậu A, nay là thị trấn Mậu A và ở đó đến nay. Văn Yên là một huyện miền núi với đặc điểm địa lý tương đối phức tạp, đồi núi liên tiếp và cao dần từ Đông Nam lên Tây Bắc thuộc thung lũng sông Hồng kẹp giữa dãy núi cao là Con Voi và Púng Luông; Hệ thống sông ngòi dày đặc với các kiểu địa hình khác nhau: vùng núi cao hiểm trở, vùng đồi bát úp lượn sang nhấp nhô xen kẽ với các thung lũng và các cánh đồng phù sa nhỏ hẹp ven sông. Sự chênh lệch địa hình giữa các vùng trong huyện rất lớn, có đỉnh cao nhất 1.952 m, nơi thấp nhất là 20 m so với mặt nước biển, hệ thống giao thông đi lại khó khăn, do đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác chuyên môn nghiệp vụ cũng như các hoạt động khác của đơn vị, điều đó đòi hỏi toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên VKSND huyện Văn Yên phải có gắng vượt bậc để hoàn đình tốt nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao, Chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát giai đoạn này là kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử các vụ án hình sự, dân sự, hôn nhân gia đình, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo và thực hiện công tác kiểm sát chung như: tiến hành các cuộc kiểm sát trực tiếp các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội nhằm đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất trong việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các chế độ chính sách của Nhà nước, phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương, phòng ngừa tội phạm, tham gia vận động nhân dân thực hiện nghĩa vụ đóng thuế, làm nghĩa vụ lương thực, thực phẩm cho nhà xước, góp phần chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ở miền Bắc, chi viện cho cuộc chiến tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Từ năm 2001, thực hiện chủ trương cải cách tư pháp, ngành Kiểm sát thôi không thực hiện chức năng Kiểm sát chung mà tập trung thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát các hoạt động tư pháp.

Ngay từ khi mới thành lập đơn vị đã được sự lãnh đạo của Đảng, khi đó do số lượng đảng viên ít nên Huyện ủy Văn Yên thành lập Chi bộ ghép Viện kiểm sát – Tòa án. Năm 1987 được tách thành Chi bộ Viện kiểm sát với 05 đồng chí, đến nay Chi bộ đã có 12 đảng viên. Đơn vị có tổ chức Công đoàn cơ sở với 14 đoàn viên.

Nhờ có sự lãnh đạo của Chi bộ Đảng, có sự phối hợp của tổ chức Công đoàn, Đoàn thanh niên nên các mặt hoạt động về công tác chuyên môn nghiệp vụ, các hoạt động xã hội khác đã có sự chuyển biến tích cực và thu được nhiều kết quả cao.

Trong suốt 60 năm hình thành và phát triển, VKSND huyện Văn Yên đã không ngừng phát huy vai trò nòng cốt trong công tác: Thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp. Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và các cơ quan tố tụng địa phương, đảm bảo pháp luật được thực thi nghiêm minh. Xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm” đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp qua từng thời kỳ. Hàng năm đơn vị đều đạt tập thể lao động tiên tiến,. Các năm 2003, 2013, 2021 và 2024 đơn vị được tặng danh hiệu Cờ thi đua dẫn đầu khối của VKSND tối cao, năm 2011 đạt danh hiệu dẫn đầu khối thi đua của huyện Văn Yên. Về cá nhân 100% cán bộ, Kiểm sát viên đạt danh hiệu lao động tiên tiến, trong đó có 20% đạt Chiến sỹ thi đua cơ sở của ngành và của địa phương. Với thành tích và kết quả đạt được trong công tác kiểm sát đơn vị đã góp phần phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương qua từng thời kỳ lịch sử của cách mạng Việt Nam.

Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào – từ thời kỳ kháng chiến gian khổ, thời kỳ bao cấp đầy thử thách, đến công cuộc đổi mới và hội nhập – Viện kiểm sát nhân dân huyện Văn Yên luôn thể hiện vai trò kiên định, tận tụy và thực hiện tốt lời dậy của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ kiểm sát “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”.

Thực hiện thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW Về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống hành chính nhà nước với tiêu đề “Tinh – Gọn – Mạnh – Hiệu năng – Hiệu lực – Hiệu quả”, ngành Kiểm sát nhân dân tiến hành sắp xếp lại tổ chức theo hướng thu gọn đầu mối. Ngày 30/6/2025, hệ thống Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện sẽ chính thức kết thúc tổ chức, để chuyển sang mô hình mới: Viện kiểm sát nhân dân khu vực, trên cơ sở hợp nhất nhiều đơn vị cấp huyện liền kề. Việc thành lập Viện kiểm sát khu vực là yêu cầu tất yếu trong tiến trình hiện đại hóa nền tư pháp, giúp tập trung nguồn lực, nâng cao chất lượng đội ngũ, đầu tư công nghệ và tăng cường khả năng chuyên môn hóa trong xử lý các vụ án, phục vụ tốt hơn yêu cầu của nhân dân và sự phát triển của đất nước. Việc chuyển đổi mô hình không phải là xóa bỏ những gì đã qua, mà là sự kế thừa, phát triển trên nền tảng truyền thống quý báu được xây dựng qua 60 năm. Viện kiểm sát nhân dân huyện Văn Yên sẽ mãi là một phần không thể tách rời của lịch sử ngành Kiểm sát nhân dân, là biểu tượng của sự tận tâm, kiên cường và gần dân. Các thế hệ cán bộ, kiểm sát viên từng công tác tại Viện kiểm sát nhân dân huyện Văn Yên nói riêng và các Viện kiểm sát cáp huyện noi chung chính là lực lượng nòng cốt tiếp tục phát huy truyền thống, mang theo tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh và khát vọng cống hiến trong hành trình xây dựng Viện kiểm sát nhân dân khu vực chuyên nghiệp, hiện đại, tận tụy và gần dân, Viện kiểm sát nhân dân khu vực sẽ tiếp tục là lực lượng nòng cốt bảo vệ công lý, phụng sự nhân dân và phụng sự Tổ quốc.

Những hình ảnh hoạt động của VKSND huyện Văn Yên trong thời gian qua