Phó Thủ tướng cho biết, phạm vi sửa đổi, bổ sung Bộ luật Dân sự lần này là cơ bản và toàn diện. Dự thảo Bộ luật có tổng số 672 điều, giữ nguyên 263 điều, sửa đổi 297 điều, bổ sung 126 điều, bãi bỏ 149 điều so với Bộ luật hiện hành.
“Dự thảo Bộ luật có nhiều quy định mới, quan trọng còn có ý kiến khác nhau”, ông Nguyễn Xuân Phúc báo cáo.

Đáng lưu ý, về tôn trọng và bảo vệ quyền dân sự, có hai loại ý kiến. Dự thảo quy định theo hướng bổ sung quy định khi người dân có yêu cầu về giải quyết vụ, việc dân sự thì Tòa án Nhân dân không được từ chối vì lý do chưa có điều luật để áp dụng. Trong trường hợp chưa có điều luật thì Tòa án cần áp dụng quy định về áp dụng tập quán, áp dụng tương tự quy định của pháp luật, các nguyên tắc cơ bản được quy định trong Bộ luật Dân sự và lẽ công bằng để xem xét, giải quyết vụ, việc dân sự của người dân. Ý kiến thứ hai chưa đồng thuận với quy định này.

Về thời hiệu, dự thảo thể hiện theo hướng Bộ luật Dân sự chỉ quy định về thời hiệu hưởng quyền và thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự; không quy định thời hiệu khởi kiện. Loại ý kiến thứ hai cho rằng, nên tiếp tục kế thừa quy định về thời hiệu khởi kiện như Bộ luật Dân sự hiện hành.

Về hình thức sở hữu, cũng có hai loại quan điểm khác biệt.

Loại ý kiến thứ nhất cho rằng, Bộ luật Dân sự chỉ nên quy định hai hình thức sở hữu trong giao lưu dân sự là sở hữu riêng và sở hữu chung. Trong đó, sở hữu riêng là sở hữu của một chủ thể, bao gồm cá nhân, pháp nhân; sở hữu chung là sở hữu của nhiều chủ thể. Trong hai hình thức sở hữu này đã bao gồm   tài sản thuộc sở hữu tư nhân, sở hữu toàn dân. Khi tham gia vào các quan hệ dân sự, quyền của chủ sở hữu thuộc các hình thức sở hữu đều được bảo vệ bình đẳng trước pháp luật không phụ thuộc vào tính chất sở hữu, thành phần kinh tế, tài sản thuộc sở hữu toàn dân hay tài sản thuộc sở hữu tư nhân. Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý, được quản lý, sử dụng theo quy định của Hiến pháp, Bộ luật này và các luật khác có liên quan. Ý kiến này được thể hiện trong Dự thảo.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, ngoài quy định sở hữu chung và riêng thì Bộ luật Dân sự cần quy định cả sở hữu toàn dân (có ý kiến đề nghị sở hữu nhà nước)…

Nhấn mạnh rằng đây là bộ luật gốc, có tầm quan trọng đối với toàn xã hội “chỉ sau Hiến pháp”, do đó sẽ được thảo luận, cho ý kiến qua 3 kỳ họp Quốc hội, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu bàn thảo thật kỹ, cân nhắc toàn diện vấn đề; lựa chọn những vấn đề cơ bản nhất để xin ý kiến nhân dân.

Nguồn: SGGP